KARAKECİLİ YÖRÜKLERİ

[İbrahim ÖNDER]

Oğuz Türkleri ve Kayı Boyu

Mensup olduğumuz Oğuz Türkleri on iki boydan oluşmuştur.Bu boyların herbiri de kendi içinde aşiretlere,oymaklara bölünmüştür.Oğuz bıyları arasında en kalabalık olan Kayı boyudur.Kayılardan sonra "Avşar"lar gelir.
Kayı Boyunun da kendi içinde alt aşiretleri ve oymakları vardır.Kayıların başlıca aşiret ve oymakları şunlar:
Karakeçili
Kızılkeçili
Sarıkeçili
Şehitli
Bu aşiretlerden en çok ses getirmiş ve tarih sayfalarına yer etmiş olanı Karakeçili Aşiretidir.Bu aşiret dünyanın en uzun ömürlü devleti olan Osmanlı Devleti'nin kurucusudur.

Orta Asya'dan Balkanlara...
Karakeçili Yürüyüşü
Karakeçili Aşireti'nin bağlı bulunduğu Kayı boyu Türkmenleri Orta Asya'da bugünkü Türkmenistan topraklarında yaşamaktayken büyük bir göçle İran'a gelirler ve uzun yıllar burada yaşarlar.Sonraki dönemlerde yeni yurt Anadolu fethedilir ve diğer Türk kabileleriyle birlikte Kayılar da yeni toprağa gelirler.

Karakeçililerin ilk geldiği nokta bugün Bitlis iline bağlı bir ilçe olan Ahlat'tır.Ahlat ve civarına yayılırlar.Buradaki Karakeçililerden büyük bölümü Urfa yakınındaki Karacadağ'a yerleşirler.Karacadağ Karakeçililer için güzel bir yayla alanı olur.

Karacadağ'daki gruptan bir bölümü burada da kalıcı olmaz ve akınlarda,savaşlarda gösterdiği başarılara karşılık kendisine hediye verilen Ankara Karacadağ'a gelir.Bir yandan da doğudan gelmekte olan Moğol tehlikesinden kaçmıştır.Ancak Moğol tehtidi durmak bilmez ve Doğu Anadolu'da Moğol mezalimi yaşanır.Ankara yöresini de tehlikeden uzak görmeyen Karakeçililer daha batıya yönlenirler.Bir sonraki durakları neredeyse Bizans sınırı olan Söğüt,Bilecik,Domaniç üçgenidir.

Beylik Makamı

Yeni topraklar yeni bir hayat,yeni umutlar demektir.Ertuğrul Gazi de dört yüz çadırlık kalabalık obası ile yeni bir yaşama başlar bu Bizans eşiği memlekette.
Söğüt kışlak,Domaniç yaylak olur.Çoğu konar göçer.Bey ise devletini sağlam temellere oturtabilmek için bir merkeze yerleşir.Bir aşiretten beyliğe,beylikten de koca bir imparatorluğa uzanan serüven böyle başlar.

Söğüt Domaniç yaylalarında konup göçen Karakeçili grupları zamanla ele geçirilen Germiyan,Karesi gibi yeni topraklara gidip yerleşmeye,yayılmaya başlarlar.Yerleştikleri bölgeler ise çıkış yerleri Bilecik yöresine yakın olan yerlerdir.

Karakeçili Aşireti içinde en önce yerleşik hayata geçenler Bilecik-Söğüt yöresine gelen ilk Karakeçililerdir.Bir kısmı erken dönemde köyler kurup yerleşmiş,bir kısmı da göçerliği sürdürmüştür.
101 Köy
Karakeçililerin çoğu yirminci yüzyılın başlarına kadar göçerliği sürdürmüş.Osmanlı padişahlarının soyundan geldikleri için yörükler arasında en ayrıcalıklı olan onlarmış ; ancak 1862 yılında çıkarılan yerleşim kanunundan kaçamamışlar ve Batı Anadolu illerinde - özellikle de Balıkesir,Kütahya,Bursa,Eskişehir-toplam yüz bir adet köy kurup yerleşik hayata geçmişler.Balıkesir'deki Karakeçili köylerinin sayısının kırkı aşkın olduğu düşünülürse ilimizin Karakeçili nüfusunun yoğunluğu fark edilebilir.

Kütahya ili Karakeçili köy sayısı sıralamasında alt sıralarda gösterilmesine rağmen sadece Simav ilçesinde 16 tane Karakeçili köyü vardır.10 köyde de Karakeçililer diğer yörüklerle karışık yaşarlar.İller bazında bakılacak olursa bu 101 rakamı doğal olarak artacaktır.Batı Anadolu'da Bursa,Balıkesir,Kütahya,Eskişehir,Bilecik bölgelerinde yaklaşık 150 tane Karakeçili köyü vardır.
Karakeçili Ağzı ve Ege
Karakeçili Aşiretinin kendine has bir Türkçesi var.Karakeçililerin hemen hepsi bu ağızla konuşuyor.Karakeçili ağzı Balıkesir'in genelinde konuşulan karakteristik ağız özelliklerinden ayrı nitelikte bir ağız.Karakeçili ağzının en belirgin özellikleri Kütahya,Afyon ağızlarında görülebilir.Karakeçililer geldikleri yer itibariyle ( Domaniç - Söğüt)
Balıkesir ağızlarının yerine Kütahya ağzına yakın konuşurlar.

Karakeçili ağzı Ege'nin bütün her yerinde aynı.Savaştepe'nin Karakeçili köylerinde de Dursunbey'in Karakeçili köylerinde de aynı özellikler göze çarpar.Konuşmasından bir kimsenin Karakeçili Aşiretinden olduğu hemen anlaşılabilir.Yalnız bu özellik Balıkesir ili için geçerlidir.Diğer yörük grupları ve manavlar farklı ağızlarla konuştukları için Karakeçililer ağız itibariyle onlara göre daha çok Egelidir.Köyümüzde konuşulan Türkçe ; Muğla,Aydın,Denizli,Afyon,Kütahya illerinde konuşulan karakteristik Ege ağzıdır.

Özellikle de Afyon ağzını duymuş olanlar varsa Hasanlar Köyü konuşmasının nasıl olduğunu tahmin edebilir.

Günümüzde Karakeçililer

Karakeçililer 2000'li yıllarda bile bin yıllık soy bağlarını ve adlarını sürdüren ender Türk topluluklarından biridir.Ülkemizde en yoğun Karakeçili nüfusu Batı Anadolu'da yaşamakta.Nüfusa vurulacak olursa il bazında şöyle bir sıralama yapılabilir:

Bilecik-Söğüt
Eskişehir
Balıkesir
Bursa
Kütahya
Adapazarı
Afyon-Uşak Bölgesi

Batı Anadolu'nun diğer illerinde de Karakeçili köyleri var ancak toplu halde değiller ve sayıca diğer Türk gruplarından daha azlar.
Eskişehirde 250 binin üzerinde karakecili yörügü bulunmaktadır.



ESKİŞEHİR KARAKECİLİLERİ

KARAKECİLİ YÖRÜK KÖYLERİ


Kütahya sancagı Seyitgazi
Eskişehir Kazası Nahiyesi

YÖRÜK KARTAL KUYUCAK
DUTLUCA AYVACIK
YARIMCA MUSALAR
Y. KUSFINDIK KARACALAR
A.KUSFINDIK ÜÇBAş
TURGUTLAR BEŞSARAY
YUSUFLAR GÖKNEBİ
Y.AKCAYIR GEMİŞ
MOLLAOĞLU AKİN
ECEKÖY GÖCENOLUK
EŞENKARA BAHŞAYİŞ
AVLAMIŞ TONRA
KARACAHİSAR ERİKLİ
KAVACIK NUMANOLUK
ARIKAYA TAŞLIK
MARG HAN KARAAĞAÇ
AKCAKAYA AKDERE
BOZDAĞ PEÇENE
KRAVDAN YÖRÜK YAYLA
YÖRÜK KARACAÖREN AVDAN
MUSALAR TAYCILAR
YÖRÜK KIRKA
ALPU
ALAPINAN ARIKAYA
SAKARI KARACAÖREN
mihalgazi


Urfa Karakeçilileri
Karakeçililerin Anadolu'daki ikinci durağı olan Urfa yöresindeki Karacadağ bugün de kalabalık bir Karakeçili nüfusunu barındırıyor.Batıya giden kardeşlerinin aksine zor şartlara direnip burada kalan Karakeçililer bugün Siverek ilçesine bağlı yaklaşık elli köyde yaşamlarını sürdürmekte.
Urfa'nın en kalabalık ve etkin aşiretlerinden birini oluşturan "Karakeçili Aşireti" çevrenin etkisiyle zamanla Kürtçe konuşur hale gelmiş.Günlük hayatta Kürtçe konuşmasına rağmen Karakeçili Türkmenlerinden olduklarını biliyorlar ve köylerinin adları diğerlerinin tersine Türkçe.
Suruç ilçesinde de iki adet Karakeçili köyü bulunmakta.

Urfa Karakeçilileri batıdaki abrabalarıyla iletişimi arttırmış son yıllarda.Söğüt'te her yıl düzenlenen yörük şenliklerine onlar da katılıyorlar.Ayrıca kendi yörelerinde,Siverek ilçesine bağlı Karakeçili Beldesinde her yıl bir şenlik düzenliyorlar.
Balıkesir'de Karakeçili Aşireti
Balıkesir Karakeçili Türkmenlerinin en yoğun yerleşimine sahne olan bölge diyebiliriz.Tamamına yakını da Söğüt'ten gelip yerleşmiş.Balıkesir'de Karakeçili Aşiretinin köyleri şunlar:

DURSUNBEY'DE

1.Ericek
2.Hashanlar ( Hasanlar )
3.Çakırca
4.Yunuslar
5.Emeksiz

KEPSUT'TA
6.Yoğunoluk
7.Ahlatlıgedik
8.Piyade
9.Tuzak
10.Dalköy
11.Kızıloluk
12.Büyükkatrancı
13.Küçükkatrancı
14.Çalkandil
15.Seçdere
16.Örencik
17.Danahisarı
18.Darıçukuru
19.Eyüpbükü
20.Kayacıklar
21.Kayaeli
22.Keçidere
23.Kelebek

SINDIRGI'DA

24.Devletlibaba
25.Kınık
26.Yaylacık
27.Ormaniçi
28.Kürendere
29.Kertil
30.Aktaş
31.Çıkrıkçı

SUSURLUK'TA

32.Paşaköy
33.Karaköy
34.Sülecik
35.Bozen
36.Söğütçayır
Günaydın Köyü ( bir kısmı )

SAVAŞTEPE'DE

37.Minnetler
38.Çiftlikdere
39.Çavlı
40.Kurudere
41.Karakabaağaç
42.Eğerci
43.Beyköy
44.İsaderesi
45.İncirli
46.Dübekalanı


BALIKESİR'DE

47.Kozören

MANYAS'TA

48.Peynirkuyusu

GÖNEN'DE

49.Ömerler
50.Atgölcük
51.Alaşar

İVRİNDİ'DE

52.Gözlüçayır
53.Erdel
54.Çukuroba

Bursa İli ve İlçelerinde

1.Seferiışıklar ( Merkez )
2.Çeki ( Orhaneli )
3.Düvenli ( Keles )
4.Kocakovacık ( Keles )
5.Küçükkovacık ( Keles )
6.Sorgun ( Keles )
7.Belenören ( Keles )
8.Yağcılar ( Keles )
9.Baraklı ( Keles )
10.Akçapınar ( Keles )
11.Durhasan ( Büyükorhan )
12.Gölbaşı ( Kestel )
13.Dışkaya ( Gürsu )
14.Çataltepe ( Gürsu )
15.Mirzaoba ( Mudanya )
16.Kaymakoba ( Mudanya )
17.Hançerli ( Mudanya )
18.Muratoba ( Gemlik )
19.Yeniköy ( Gemlik )
20.Beylik (Karacabey )
21.Boğazköy ( Karacabey )
22.Doğanalan (M.K.Paşa)
23.Ağaçlı (M.K.Paşa)
24.Korubaşı (M.K.Paşa)
25.Kocakoru (M.K.Paşa)
26.Killik (M.K.Paşa)
27.Körekem (M.K.Paşa)
28.Uğurlupınar ( M.K.Paşa )
29.Eskikızılelma ( M.K.Paşa )
30.Şehriman (M.K.Paşa)
31.İncealipınar (M.K.Paşa)
32.Karagölet (İnegöl)
33.Akbaşlar (İnegöl)
34.Dömez (İnegöl)
35.Yeniyörük (İnegöl)
36.Hacıhasan (İnegöl)
37.Bayramşah (İnegöl)
38.Sincansarnıç (M.K.Paşa)
39.Yörükler ( İznik )
Kütahya ve İlçelerinde
Domaniç'te

1.Kozluca
2.Domur
3.Çarşamba
4.Çukurca
5.Fındıcak
6.Berçin
7.Tıraz
8.Erikli

Simav'da

8.Evciler
9.Eğdemir
10.Eğirler
11.Kalkan
12.Koyunoba
13.Karapınar
14.Kayalıdere
15.Kızılcık
16.Ortacı
17.Sarıçam
18.Sarıkaya
19.Şenköy
20.Toklar
21.Yassıeynehan
22.Yeniler
23.Öreyler

Tavşanlı'da

24.Karakaya
25.Burhan

Aslanapa'da

26.Saray
27.Çakmak
28.Bayramşah

Kütahya Merkezde
29.Damlalıkaraağaç

Bilecik Yöresinde

1.Bahçecik (Merkez)
2.Üzümlü (Gölpazarı)
3.Dereboyu (Söğüt)
4.Küçükelmalı (Pazaryeri)
5.Yörükelmalı (Pazaryeri)
6.Günyurdu (Pazaryeri)
7.Bakraz (Pazaryeri)
8.Dömez (Pazaryeri)
9.Dombayçayırı (Bozüyük)
10.Aksutekke (Bozüyük)
11.Kızıltepe (Bozüyük)
12.Muratdere(Bozüyük)


ŞANLIURFA / SİVEREK

1.Ağören
2.Deliktaş
3.Karayük
4.Karadibek
5.Kurtini
6.Başıbüyük
7.Göllü
8.Mezra
9.Mızar ( Karakeçi )
10.Karacaviran
11.Çabakçur
12.Azimülk
13.Karafirk
14.Keş
15.Beyan
16.Timeyti
17.Uzuncuk
13.Uzunziyaret
14.Üzümkar
15.Zilfil
16.Kıliçek
17.Kızılali
18.Taşlı
19.Beyali
20.Torunali
21.Kabik
22.Bozkuyu
23.Kabasırt
24.Kabahaydar
25.Tanrıverdi
26.Kapaklı
27.Kale
28.Kazani
29.Bağdük
30.Kırbani
31.Mehmedihan
32.Şevek
33.Payamlı
34.Kantara
35.Mehmetviran
36.Kurbağalı
37.Sülüklü
38.Sadıklı
39.Salor
40.Cipini
41.Çandırkeş
42.Mezincik
43.Toru
44.Osmanbey
45.Saluca

[Halil Erol]

teşekkürler ödemişli... ben bir karakeçili olarak paylaşımından çok memnun oldum...